ریسندگی

تبدیل الیاف به نخ، ریسندگی نامیده می‌شود. انسان از هزاران سال پیش به این موضوع پی برده بود که اگر دسته‌ای از الیاف را با کشش دادن، موازی کرده و آن را تاب دهد فشار و اصطکاک سطحی بوجود آمده بین الیاف، باعث درگیری آنها به یکدیگر شده و رشته‌ای مقاومتر را تشکیل می‌دهند که همان نخ است. این عمل اساس تبدیل الیاف به نخ است که ریسندگی نامیده می‌شود. ریسندگی بر سه اصل استوار است:

• کشش دادن و موازی کردن الیاف
• تاب دادن
• پیچیدن و تولید نخ
• صنعت ریسندگی

ریسندگی نخ

یکی از اولین صنایعی است که انسان به آن پی برد ریسندگی نخ بود . ابتدا با استفاده از یک دوک چوبی ساده توانست تعداد بیشماری الیاف را به دور هم بتابد و نخ تهیه کند. این روش ریسندگی برای قرن‌ها به همان صورت ادامه داشت تا اینکه در قرن ۱۴ اولین قدم‌ها در راه ماشینی کردن روش ریسندگی یرداشته شد.  در اروپا و هند نوع پیشرفته تری از دوک ریسندگی اختراع و به کار گرفته شد. در قرن ۱۶ چرخ ریسندگی جدید ساخته شد به طوری که در حین کار هر دو دست کارگر آزاد بود و می‌توانست تسلط بیشتری هنگام ریسندگی داشته باشد. بالاخره در قرن ۱۸، ماشین ریسندگی اختراع شد و سیستم تهیه نخ کاملاً دگرگون شد. اختراع ماشین‌های ریسندگی، در این زمینه باعث افزایش سرعت تولید و کاهش هزینه و همچنین باعث افزایش مرغوبیت تولیدات شده‌است. روشن است که ماشین های به کار گرفته شده در ریسندگی، بسته به نوع نخی که تولید می‌کنند، کاملاً باهم متفاوت اند. به عنوان مثال، ماشین‌هایی که برای تولید نخ های پنبه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند، قادر به تولید نخ‌های از جنس پشم یا ابریشم نیستند.

از این جهت سیستم ماشین‌های ریسندگی، یا به اصطلاح خط ریسندگی، کاملاً به نوع نخ تولیدی بستگی دارد؛ که شامل ریسندگی الیاف کوتاه و الیاف بلند می‌شود.

فرایند Spinning در ریسندگی

Spinning یا ریسندگی فرآیندی است که طی آن الیاف به نخ تبدیل می شوند. برای رسیدن به این هدف از دو روش ریسندگی حلقه ای (Ring Spinning) و ریسندگی اپن اند (Open-end Spinning) استفاده می گردد. ریسندگی حلقه ای تا دهه 1970 برای تولید پارچه جین مورد استفاده قرار می گرفت؛ اما بعد از آن به تدریج صنعت نساجی به ریسندگی اپن اند که به ریسندگی چرخانه ای (Rotor Spinning) نیز معروف است، روی آورد.

اما با پیشرفت در زمینه تولید جین کشی (که فقط با ریسندگی حلقه ای تولید می شوند) و افزایش تقاضا برای دنیم «اصیل»، ریسندگی حلقه ای دوباره جایگاه واقعی خود را به عنوان یک روش پیشرو در این صنعت به دست آورد. با وجود این که این دو روش با هم تفاوت دارند؛ اما هر دو شامل دو مرحله هستند: آماده سازی و ریسندگی واقعی.

الیاف در مرحله آماده سازی، به موازات یکدیگر قرار گرفته و کشیده می شوند. در اینجا هدف استفاده کامل از طول الیاف، برای به دست آوردن یک نخ محکم و بادوام است. بعد از اینکه الیاف موازی و کشیده شدند؛ به هم پیچ می خورند. ریسندگی واقعی زمانی صورت می گیرد که الیاف به دور یکدیگر تابانده می شوند. این دو روش در این مرحله با هم تفاوت دارند.

آماده سازی الیاف پنبه برای ریسندگی

الیاف در مرحله آماده سازی، به موازات یکدیگر قرار گرفته و کشیده می شوند. در اینجا هدف استفاده کامل از طول الیاف، برای به دست آوردن یک نخ محکم و بادوام است. این کار با دستگاهی به نام «عدل شکن» شروع می شود که الیاف را به صورت ردیفی از عدل های پنبه جدا می کند. سپس الیاف را مخلوط کرده و تمیز می کنند تا دانه های باقی مانده از فرآیند پنبه پاک ‌کنی به صورت کامل از آنها جدا شوند.

در مرحله بعد الیاف وارد دو ستون پر از سوزن در «ماشین کاردینگ» با سرعت های چرخش متفاوت می شوند. این آغاز فرآیند موازی سازی الیاف است. الیاف پس از کاردینگ به یک طناب ضخیم و کرکی تبدیل می گردند که به آن «فتیله» گفته می شود.

جعبه های فتیله

جعبه های فتیله کشنده فتیله ها را به ماشین فتیله می خورانند. ابتدا فتیله ها از میان قاشقک ها عبور می کنند که فتیله ها را هدایت کرده و در صورت پاره شدن آنها، دستگاه را متوقف می کنند. غلتک ها به طور متوالی و با سرعت زیاد می چرخند که باعث کاهش ضخامت فتیله ها و افزایش ۶ برابری طول آنها می شوند. سپس فتیله ها با هم ترکیب گردیده و در یک جعبه قرار می گیرند.

پس از کاردینگ، ۶ عدد فتیله با هم ادغام گردیده و کشیده می شوند؛ زیرا سه سیلندر با سرعت های متوالی روی ماشین فتیله حرکت می کنند. این فرآیند بسته به تجهیزات و چیدمان دستگاه در کارخانه، ممکن است دو بار تکرار شود؛ این بدان معنی است که فتیله نهایی می تواند حداقل از ۳۶ فتیله اصلی تشکیل گردد.